سفری به تالاب گاوخونی اصفهان، یکی از تالاب های شگفت انگیز ایران است که در جنوب شرق اصفهان وجود دارد این تالاب چندین دوره بر اثر خشک سالی رو به نابودی می رفت و در حال ناپدید شدن بود که دلایل آن استفاده بی رویه از آب تالاب در کشاورزی و صنایع استان اصفهان که در اطراف تالاب فعالیت دارند بود اما در سال 1394 با هدایت رودخانه زاینده رود این تالاب دوباره زنه شد و هم چنان از جاذبه های اصفهان هر ساله گردشگران زیادی را میزبانی میکند این تالاب به دلیل دسترسی سخت به آن بکر و دست نخورده باقی مانده است و از هر ساله جایگاهی ویژه برای پرندگان مهاجر است این تالاب در جنوب غربی شهرستان نایین و شمال غربی ابر کوه قرار دارد نام این تالاب برگرفته از دو کلمه گاو و خانی است که گاو در فرهنگ آنندراج به معنی بزرگ و کلمه خانی هم یک کلمه به زبان پهلوی است به معنی آبگیر و یا حوض است. این تالاب یک نمونه ارزشمند از مکان های طبیعی ایران است که در قسمت مرکزی فلات ایران قرار دارد.اگر اهل گردشگری در بیابان ها و کویر گردی هستید تالاب گاوخونی میتواند مقصد خوبی برای علاقه مندان به کویر و کویرگردی باشد. شما می توانید مدتی در اطراف این تالاب قدم بزنید و از سکوت و آرامش و فضای بکر تالاب لذت ببرید و به تماشای پرندگان مهاجر تالاب بپردازید. اکوسیستم این منطقه منحصر بفرد است و آن را تبدبل به یک مکان تحقیقاتی و پژوهشی برای زیست شناسان کرده است.طبق تحقیقات محلی در اصفهان این منطقه یکی از مقاصد اصلی تورهای داخلی کشور بوده است. در این مقاله سایت نازشو در مورد ویژگی های تالاب گاو خونی توضیحاتی ارائه می دهیم.با ما همراه باشید تا با یکی از بهترین مکان های دیدنی اصفهان نیز آشنا شوید.
آشنایی با تالاب گاوخونی
تالاب گاوخونی (باتلاق گاوخونی) از تالاب های با ارزشی است که در فلات مرکزی ایران قرار دارد. گاوخونی به معنی گاوخانه است و گورخونی نیز نامیده می شود. ظاهرا به علت وجود تعداد زیادی گورخر در گذشته، به این نام معروف شده است.
مساحت تالاب گاوخونی در حدود ۴۷۶ کیلومتر مربع است و در ۱۲۰ کیلومتر جنوب شرقی اصفهان قرار دارد. حداکثر عمق آن ۸۰ تا ۱۵۰ سانتی متر است و در ارتفاع ۱۴۷۰ متری از سطح دریاهای آزاد قرار گرفته است. این تالاب با آغاز فصل سرما، پذیرای هزاران نوع پرنده مهاجر است که از شمال به آن ناحیه مهاجرت می کنند و چشم انداز جالب توجهی را به وجود می آورند. اهم این پرندگان مهاجر عبارتند از: کاکایی، آبچلیک، غاز، خودکا، اردک نوک پهن، حواصیل خاکستری و لک لک.
تالاب گاوخونی
اهمیت تالاب گاوخونی
۱- دارای تولیدات و ذخایر بسیار بالای بیولوژیک است.
۲- زیستگاه بسیار مناسبی برای آبزیان، حیات وحش و پرندگان مهاجر و بومی است.
۳- فضاهای تفریحی مناسبی دارد.
۴- از زمینه های تحقیقی و پژوهشی برخوردار است.
۵- مهاجرت پرندگان از نواحی شمالی در فصول سرد و یخبندان و همچنین از نواحی جنوبی در فصول گرم به این منطقه، زیبایی جالب توجهی را به آن می بخشد.
اهمیت گردشگری
بررسي وضعيت گردشگری منطقه نشان مي دهد اين ناحيه يکي از مقاصد عمده براي تورهاي ورودي به ايران است. شهر اصفهان در اين ميان سهم به سزايي دارد. تنوع آب و هوايي و وجود چشم اندازهاي منحصربه فرد طبيعي در اين منطقه باعث شده طبيعت گردان داخلي و خارجي به اين ناحيه روي آورند.
وجود تپه هاي ماسه اي اطراف تالاب گاوخوني، جاذبه هاي فرهنگي و تاريخي شهرهاي مختلف مسير حوضه ي زاينده رود تا تالاب گاوخوني، جاذبه ي مربوط به تجمع انواع پرندگان در مسير رودخانه ي زاينده رود تا تالاب، و علاقه مندي به تماشاي پرندگان باعث شده گردشگران زيادي از اين ناحيه ديدن نمايند.
اقليم
منشاء اصلي بارندگي هاي حوضه هاي آبريز محور زاينده رود سيستم هاي باران زايي است که به تناوب از اوايل پاييز تا اواسط بهار، اين حوضه را تحت تأثير خود قرار مي دهند و موجب ريزش هاي جوي مي شوند. رژيم بارندگي اين حوضه، مديترانه اي است و بدين ترتيب حجم اصلي ريزش هاي جوي سالانه در پاييز و زمستان متمرکز است و در فصل خشک سالي که از اواسط ارديبهشت ماه تا اوايل مهرماه ادامه دارد، کمتر از 7 درصد بارندگي سالانه نازل مي شود.
محدوده ي تالاب گاوخوني نيز داراي آب و هواي خشک کويري است و به علت تبخير زياد از سطح تالاب در فصل هاي خشک، حاشيه ي پيرامون آن نيز زير پوشش پوسته هاي نمکي قرار مي گيرد. وجود ارتفاعات، اثر کوير و گسترش گونه هاي مختلف گياهي در مناطق مختلف حوضه ي آبريز اين تالاب، موقعيت اقليمي خاصي به آن بخشيده است، به طوري که در بلندي هاي غربي آن، سرماي شديد، و در بخش شرق، گرماي شديد روز و شب هاي نسبتاً سرد را مي توان انتظار داشت.
ارزش هاي تالاب گاوخونی
– يک نمونه ي منحصر به فرد از اکوسيستم باارزش در فلات مرکزي ايران؛
– زيستگاه زمستان گذراني و جوجه آوري بسياري از انواع پرندگان آبزي و کنار – آبزي؛
– حفظ پوشش گياهي و جلوگيري از فرسايش خاک و تثبيت شن هاي روان؛
– کنترل سيلاب و تغذيه ي سفره هاي آب زيرزميني؛
– ارزش هاي تفرجگاهي تالاب به دليل دارا بودن قابليت هاي توأم طبيعت گردي و ارزش هاي تاريخي و اجتماعي؛
– استفاده ي مردم محلي از تالاب از قبيل: تأمين علوفه دام، برداشت نمک و..؛
– اهميت پژوهشي و آموزشي
